Bác sỹ Đỗ Văn Giang, Giám đốc bệnh viện đa khoa tỉnh Lai Châu cho biết năm 2011, số bệnh nhân nhập viện vì ngộ độc lá ngón là 20 ca thì từ đầu năm 2012đến nay, bệnh viện cũng đã tiếp nhận trên dưới 20 bệnh nhân ngộ độc lá ngón, chủyếu là người dân tộc Mông.
Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là một con số chínhxác bởi thực tế tại các cơ sở y tế tuyến xã, huyện, tỷ lệ này còn cao hơn; ngoàira, còn có rất nhiều trường hợp tử vong tại nhà chưa thể thống kê hết.
Đa số đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là người dân tộc Mông thường sử dụnglá ngón để kết thúc cuộc đời bởi những lý do buồn. Lý do đôi khi hết sức giảnđơn như bố mẹ mắng, làm mất trâu, chồng không cho đi chợ, không vừa lòng vớingười khác… cũng khiến họ sẵn sàng từ bỏ cuộc sống.
Ngoài những ca ngộ độc dẫn đến tử vong ở người lớn, cũng có một số trườnghợp ăn nhầm lá ngón mà chủ yếu là trẻ em. Tập quán lâu nay của đồng bào dân tộcthiểu số là họ để con em mình tự vui chơi, tự đi vào rừng hái rau, quả để ăn. Docác em chưa biết cách phân biệt lá ngón với một số loại rau rừng khác nên đã kéotheo nhiều hệ lụy đáng tiếc.
Em Sùng Mé Pá, dân tộc Mông tại bản Mỏ, xã biêngiới Nậm Xe, huyện Phong Thổ là trường hợp may mắn khi đã được gia đình đưa đicấp cứu kịp thời. Anh Sùng A Chô, bố em Pá cho biết, hôm ấy con tôi đi thả dêtrên núi về, thấy mê man, tím tái cơ thể và lên co giật, có biểu hiện rất giốngngộ độc cây ngón. Cũng may là gia đình phát hiện sớm và đưa đi cứu chữa.
Độc tố trong cây lá ngón là rất mạnh và sẽ mạnh hơn gấp nhiềulần khi gặp muối, đặc biệt là phần rễ. Lượng độc trong rễ có thể giết chết hàngchục người cùng lúc và chỉ cần đôi ba chiếc lá của loài cây này cũng đủ lấy đitính mạng của một người khỏe mạnh. Theo nhiều người dân địa phương thì không cócách nào để tận diệt được cây lá ngón bởi mỗi khi phát xong, chỉ trong thời gianvài ngày lại thấy chúng mọc, thậm chí còn phát triển mạnh và xanh tốt hơn.
Cây ngón là một trong bốn loại có độc tính cao nhất trong y học. Nạn nhânăn phải sẽ có triệu chứng hôn mê, suy hô hấp cấp, co giật, hạ thân nhiệt, sùibọt mép và tử vong sau chưa đầy 1 giờ đồng hồ. Nếu đã ngộ độc thì khả năng cứusống là rất hiếm hoi. Hiện chưa có bài thuốc nào có thể trị được độc tính củacây này, trừ khi được đưa đi cấp cứu, xử lý kịp thời - bác sỹ Giang cho biếtthêm.
Như vậy, diệt trừ thủ công loài cây có độc tố mạnh này là không hiệu quảmà biện pháp tốt nhất là từ chính ý thức của người dân. Thông qua các hoạt độnggiáo dục y tế thôn bản, khám chữa bệnh lưu động ở các địa phương, các ngành chứcnăng có thể kết hợp thêm việc tuyên truyền cách nhận biết cây lá ngón. Ngoài ra,các ban, ngành liên quan cũng cần xây dựng những việc làm cụ thể giúp bà convùng cao, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, xóa bỏ những tập tục lạc hậu, mêtín dị đoan./.
Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là một con số chínhxác bởi thực tế tại các cơ sở y tế tuyến xã, huyện, tỷ lệ này còn cao hơn; ngoàira, còn có rất nhiều trường hợp tử vong tại nhà chưa thể thống kê hết.
Đa số đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là người dân tộc Mông thường sử dụnglá ngón để kết thúc cuộc đời bởi những lý do buồn. Lý do đôi khi hết sức giảnđơn như bố mẹ mắng, làm mất trâu, chồng không cho đi chợ, không vừa lòng vớingười khác… cũng khiến họ sẵn sàng từ bỏ cuộc sống.
Ngoài những ca ngộ độc dẫn đến tử vong ở người lớn, cũng có một số trườnghợp ăn nhầm lá ngón mà chủ yếu là trẻ em. Tập quán lâu nay của đồng bào dân tộcthiểu số là họ để con em mình tự vui chơi, tự đi vào rừng hái rau, quả để ăn. Docác em chưa biết cách phân biệt lá ngón với một số loại rau rừng khác nên đã kéotheo nhiều hệ lụy đáng tiếc.
Em Sùng Mé Pá, dân tộc Mông tại bản Mỏ, xã biêngiới Nậm Xe, huyện Phong Thổ là trường hợp may mắn khi đã được gia đình đưa đicấp cứu kịp thời. Anh Sùng A Chô, bố em Pá cho biết, hôm ấy con tôi đi thả dêtrên núi về, thấy mê man, tím tái cơ thể và lên co giật, có biểu hiện rất giốngngộ độc cây ngón. Cũng may là gia đình phát hiện sớm và đưa đi cứu chữa.
Độc tố trong cây lá ngón là rất mạnh và sẽ mạnh hơn gấp nhiềulần khi gặp muối, đặc biệt là phần rễ. Lượng độc trong rễ có thể giết chết hàngchục người cùng lúc và chỉ cần đôi ba chiếc lá của loài cây này cũng đủ lấy đitính mạng của một người khỏe mạnh. Theo nhiều người dân địa phương thì không cócách nào để tận diệt được cây lá ngón bởi mỗi khi phát xong, chỉ trong thời gianvài ngày lại thấy chúng mọc, thậm chí còn phát triển mạnh và xanh tốt hơn.
Cây ngón là một trong bốn loại có độc tính cao nhất trong y học. Nạn nhânăn phải sẽ có triệu chứng hôn mê, suy hô hấp cấp, co giật, hạ thân nhiệt, sùibọt mép và tử vong sau chưa đầy 1 giờ đồng hồ. Nếu đã ngộ độc thì khả năng cứusống là rất hiếm hoi. Hiện chưa có bài thuốc nào có thể trị được độc tính củacây này, trừ khi được đưa đi cấp cứu, xử lý kịp thời - bác sỹ Giang cho biếtthêm.
Như vậy, diệt trừ thủ công loài cây có độc tố mạnh này là không hiệu quảmà biện pháp tốt nhất là từ chính ý thức của người dân. Thông qua các hoạt độnggiáo dục y tế thôn bản, khám chữa bệnh lưu động ở các địa phương, các ngành chứcnăng có thể kết hợp thêm việc tuyên truyền cách nhận biết cây lá ngón. Ngoài ra,các ban, ngành liên quan cũng cần xây dựng những việc làm cụ thể giúp bà convùng cao, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, xóa bỏ những tập tục lạc hậu, mêtín dị đoan./.
Quang Duy (TTXVN)
