Một góc Trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: Tràng Dương/TTXVN)Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về việc rà soát tình hình các dự án xây dựng nhà ở trên địa bàn do chủ đầu tư đang đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản khác gắn liền với đất hình thành trong tương lai cũng như các cá nhân, tổ chức mua nhà ở trong dự án đăng ký thế chấp, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố vừa công bố danh sách 77 dự án thuộc trường hợp kể trên.
Đáng lưu ý, trong danh sách này có nhiều “đại gia” bất động sản thế chấp dự án hình thành trong tương lai như Công ty cổ phần Đầu tư Thảo Điền (khu Masteri, quận 2) với 10 khách hàng mua, Liên danh Capitaland-Vista (dự án The Vista, quận 2), Công ty cổ phần Địa ốc Sacom (khu căn hộ Hoàng Anh Riverview, quận 2), Công ty cổ phần Tập đoàn đầu tư địa ốc Nova (chung cư quận 2, Sunrise City quận 7), Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt (chung cư quận 5), Công ty trách nhiệm hữu hạn Liên danh Phú Mỹ Hưng (dự án Phú Mỹ Hưng, quận 7) với 8 khách hàng mua, chủ yếu là người nước ngoài, Công ty cổ phần địa ốc Sài Gòn Thương Tín (Sacomreal, chung cư quận 7), Liên danh Vạn Thái-Sông Đà (dự án khu công viên-văn hóa-thể thao phía Nam, quận 8), Tập đoàn SSG (Saigon Pearl, Bình Thạnh) với 4 công ty mua, Công ty cổ phần SSG Văn Thánh (SSG Tower, quận Bình Thạnh) với 3 khách hàng mua, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (Khu đô thị mới Nam thành phố, huyện Bình Chánh), Công ty trách nhiệm hữu hạn Xây dựng và sản xuất Hưng Lộc Phát (cao ốc Hưng Lộc Phát, huyện Nhà Bè)…
Về địa bàn, quận 2 là nơi nhiều dự án được thế chấp nhất, tiếp đến là quận 7, Bình Thạnh, Bình Tân, Tân Phú, quận 9, quận 8, Thủ Đức, huyện Bình Chánh, huyện Nhà Bè. Bên cạnh nhiều “đại gia” còn có nhiều công ty kinh doanh ngành may, xây dựng công trình giao thông, du lịch cũng tham gia đầu tư bất động sản và thế chấp dự án hình thành trong tương lai.
Liên quan đến danh sách 77 dự án thế chấp nói trên, chiều 25/7, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, việc công khai các dự án đang thế chấp đã cung cấp thông tin cần thiết cho người tiêu dùng và các chủ thể có liên quan, góp phần xây dựng thị trường bất động sản ngày càng minh bạch hơn.
Tuy nhiên, việc công bố danh sách 77 dự án này cũng đã khiến một bộ phận người tiêu dùng băn khoăn, lo lắng, nhất là có người hiểu nhầm là dự án đã bị thế chấp đồng nhất với chủ đầu tư kém năng lực.
“Trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, việc chủ đầu tư thế chấp dự án, nhà ở, công trình để vay vốn tín dụng ngân hàng phát triển dự án và hoàn thành công trình nhà ở, sau đó thực hiện giải chấp là việc bình thường. Ở thị trường bất động sản Việt Nam, các chủ đầu tư dự án phụ thuộc rất lớn vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng và nguồn vốn huy động của khách hàng; trong đó đa số chủ đầu tư sử dụng vốn huy động đúng mục đích nhưng cá biệt cũng có chủ đầu tư sử dụng sai, đầu tư dàn trải, thậm chí tiêu dùng cá nhân dẫn đến không hoàn thành dự án, không bàn giao được nhà cho người mua, mất thanh khoản, gây ra nợ xấu gây thiệt hại cho khách hàng và làm cho người tiêu dùng mất lòng tin” - ông Lê Hoàng Châu nêu quan điểm.
Theo phân tích của HoREA, đa số ngân hàng nhận thế chấp đều thực hiện đầy đủ trách nhiệm, quản lý chặt chẽ, nhưng cũng có chi nhánh ngân hàng buông lỏng quản lý, thậm chí dễ dãi, dẫn đến chủ đầu tư sử dụng vốn vay sai mục đích. Do vậy, các ngân hàng thương mại cần thực hiện đầy đủ trách nhiệm và có biện pháp giám sát việc chủ đầu tư sử dụng vốn vay tín dụng đúng mục đích, giám sát chặt chẽ tài sản thế chấp hình thành trong tương lai để bảo đảm thu hồi vốn vay.
Mặt khác, căn cứ theo khoản 1 điều 147 Luật Nhà ở 2014 thì chủ đầu tư dự án bị thế chấp vẫn được quyền bán, chuyển nhượng, cho thuê nhà ở của dự án với điều kiện phải được ngân hàng nhận thế chấp có văn bản chấp thuận. Trên cơ sở đó, người mua nhà tại các dự án đã bị thế chấp ngân hàng có quyền yêu cầu chủ đầu tư cung cấp văn bản này của ngân hàng.
HoREA đề nghị Sở Tài nguyên Môi trường khi công bố các dự án bất động sản, nhà ở đang thế chấp cần cung cấp thêm thông tin về mục đích thế chấp vay vốn của chủ đầu tư (để phát triển dự án, xây dựng công trình, nhà ở, bảo lãnh ngân hàng... ) để giúp cho người tiêu dùng nắm đầy đủ thông tin trước khi quyết định mua nhà.
Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị ngân hàng nhận thế chấp có cơ chế giám sát bên thế chấp, sử dụng nguồn vốn vay tín dụng và vốn huy động của khách hàng đúng mục đích nhằm hoàn thành dự án, nhà ở để bàn giao cho khách hàng đồng thời thực hiện giải chấp, làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho khách hàng đúng quy định.
Trước đó, từ vụ chung cư The Harmona (quận Tân Bình) bị chủ đầu tư thế chấp nhiều căn hộ, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã yêu cầu các sở ngành và Ủy ban Nhân dân quận huyện công khai, minh bạch các dự án bất động sản đang thế chấp tại các tổ chức tín dụng để người dân nắm rõ, tránh các tranh chấp, phát sinh về sau./.
