Với hơn 3.000 hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền Việt Nam từ thời kỳ đồ đá cho đến nay được trưng bày, Bảo tàng Y học cổ truyền Việt Nam (đường Hoàng Dư Khương, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh) hiện trở thành điểm du lịch thu hút đông du khách tìm hiểu về nghề y học ở Việt Nam.
Bảo tàng Y học học cổ truyền Việt Nam do Công ty trách nhiệm hữu hạn Dược Phẩm Fito Pharma xây dựng và quản lý nên còn có tên gọi khác là Bảo tàng FITO - FITO Museum. Fito có diện tích 600m2 bao gồm 1 tầng trệt, 5 lầu với 24 phòng, trong đó có 16 phòng được thiết kế hài hòa dùng để trưng bày hiện vật, dụng cụ y học phục vụ du khách thưởng lãm.
Tầng trên cùng là gian phòng có bàn thờ tượng hai vị tổ ngành y Việt Nam là Tuệ Tĩnh và Hải Thượng Lãn Ông (Lê Hữu Trác). Hai bên bàn thờ có treo các bức hoành phi, câu đối bằng gỗ sơn son thếp vàng rất trang trọng nói về công đức của hai vị danh y.
Trên các bức vách hay các cột kèo của tòa nhà có thiết kế một hệ thống tranh chạm khắc gỗ tái hiện lại các hoạt động trong y học cổ truyền Việt Nam rất sinh động và tinh tế.
Yếu tố quan trọng làm nên giá trị của Bảo tàng FITO là hơn 3.000 hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền Việt Nam từ thời kỳ đồ đá cho đến nay được trưng bày tại các gian phòng khác nhau. Du khách đến thăm Bảo tàng được tận mắt chứng kiến các bộ sưu tập khác nhau sử dụng cho nghề y như: dao cầu (dụng cụ để cắt dược liệu khô), thuyền tán (dụng cụ tán thuốc thành bột)... Các hiện vật này có tuổi đời khoảng 2.500 năm, đa dạng về chất liệu, kích cỡ và hình dáng.
Các mô hình “ngôi nhà thuốc Bắc,” “ngôi nhà thuốc Nam” đều được tái hiện sinh động, chứa đựng hàng trăm vị thuốc quý. Du khách có thể thử cách sắc thuốc bằng những dụng cụ mẫu, hay mặc áo dài hóa thân thành thầy lang bắt mạch, bốc thuốc cho bệnh nhân cũng là một trải nghiệm rất thú vị.
Ngoài ra, còn có các bộ sưu tập dụng cụ chày, cối đá, cái cân ta, bộ sưu tập các loại động vật, thực vật dùng để làm thuốc, bộ sưu tập ấm, siêu sắc thuốc, hũ rượu thuốc trong y học cổ truyền Viêt Nam.
Ngoài các dụng cụ về y học, ở vách gỗ tầng 4 của FITO là một tác phẩm chạm khắc gỗ độc đáo mang tên “Việt Nam bách gia y” khắc tên 100 vị danh y nổi tiếng có đóng góp quan trọng cho y học cổ truyền Việt Nam từ thế kỷ 12 đến 20.
Một tủ sách lưu giữ các thư tịch cổ y học còn nguyên bản gốc viết bằng chữ Hán-Nôm gồm có nhiều sách quý của các danh y Việt Nam, là một kho tàng rất giá trị.
“Thật bất ngờ và thú vị khi tận mắt chứng kiến những hiện vật đặc biệt này. Chúng giúp tôi có cái nhìn sinh động hơn về y học cổ truyền Việt Nam,” Anna, một du khách người Mỹ trong đoàn tham quan chia sẻ.
Trước khi ra về, đoàn khách tham quan còn được thưởng thức miễn phí trà có nguồn gốc thảo dược trong không gian dịu nhẹ của mùi hương thảo mộc lan tỏa, tạo cho ta có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái./.