Thời gian gần đây, tình trạng nhà công vụ được sử dụng không đúng mục đích, không đúng đối tượng đã thu hút sự quan tâm, phản ánh của dư luận.
Phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Xuân Thiện - Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà ở và Thị trường bất động sản xung quanh vấn đề trả lại quỹ nhà ở này về đúng mục đích sử dụng.
Phóng viên: Xin ông cho biết công tác quản lý nhà công vụ hiện nay và các nguồn hình thành nhà công vụ?
Ông Vũ Xuân Thiện: Theo quy định của Luật Nhà ở năm 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở, Bộ Xây dựng thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về nhà ở, trong đó có nhà ở công vụ nhưng Bộ Xây dựng không trực tiếp quản lý nhà ở công vụ mà giao cho các địa phương phát triển và quản lý nhà ở công vụ theo nhu cầu của các Bộ, ngành và của địa phương.
Các văn bản quy phạm pháp luật quy định về phát triển và quản lý sử dụng nhà ở công vụ là khá đầy đủ và đồng bộ. Đặc biêt, từ khi Chính phủ ban hành Nghị định số 34/2013/NĐ-CP (ngày 22/4/2013) về quản lý sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước thì đã giao Bộ Xây dựng quy định và hướng dẫn cụ thể việc quản lý sử dụng nhà ở công vụ.
Cùng đó, ngày 7/5/2013, Thủ tướng chính phủ ra Quyết định số 695/QĐ-TTg về việc quản lý, bố trí cho thuê nhà ở công vụ của Chính phủ, trong đó giao Bộ Xây dựng tổ chức quản lý, bố trí cho thuê nhà ở công vụ của Chính phủ.
Hiện quỹ nhà ở công vụ được tạo lập từ hai nguồn là nhà ở tiếp quản do thực hiện các chính sách về nhà đất trước đây và nhà ở do Nhà nước đầu tư xây dựng. Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi các cơ quan Trung ương, địa phưong yêu cầu báo cáo về việc quản lý sử dụng quỹ nhà ở công vụ mà các cơ quan Trung ương và địa phương đang quản lý trên cả nước.
Đối với quỹ nhà ở công vụ của Chính phủ, Bộ Xây dựng đã được nhận bàn giao 80 căn chung cư tại khu nhà ở công vụ Hoàng Cầu từ Văn phòng Chính phủ, nhận chuyển giao 24 căn chung cư CT7 từ thành phố Hà Nội và mua 76 căn chung cư CT1-CT2 làm nhà ở công vụ của Chính phủ và đang triển khai bố trí cho thuê, quản lý vận hành quỹ nhà ở công vụ này theo đúng quy định của văn bản quy phạm pháp luật về nhà ở công vụ hiện hành.
Phóng viên: Việc chuyển giao đơn vị quản lý và sự giám sát lỏng lẻo đã dẫn đến tình trạng nhà công vụ sử dụng không đúng đối tượng, không đúng mục đích. Việc này sẽ được giải quyết ra sao thưa ông?
Ông Vũ Xuân Thiện: Bộ Xây dựng thực hiện hướng dẫn việc quản lý sử dụng nhà ở công vụ trên cơ sở các căn cứ từ Nghị định số 34/2013/NĐ-CP về việc quản lý sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, Quyết định số 695/QĐ-TTg về việc quản lý, bố trí cho thuê nhà ở công vụ của Chính phủ, Thông tư số 01/2014/TT-BXD.
Theo đó, các Bộ, ngành và địa phương phải thực hiện việc rà soát, thống kê, phân loại nhà ở công vụ được giao quản lý để tiến hành sắp xếp phù hợp và thực hiện thu hồi nhà ở công vụ theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp sử dụng nhà ở công vụ không đúng đối tượng, không đủ điều kiện, sử dụng không đúng mục đích.
Sau khi tổng hợp đầy đủ báo cáo của các Bộ, ngành và địa phương, Bộ Xây dựng sẽ tiến hành kiểm tra đôn đốc thực hiện đúng theo quy định của văn bản quy phạm pháp luật hiện hành; xử lý các trường hợp thuộc thẩm quyền và báo cáo Chính phủ những vấn đề không thuộc thẩm quyền.
Tuy nhiên, cũng phải khẳng định, các trường hợp cán bộ đã về hưu, chuyển công tác về địa phương khác, đã mất hoặc không ở thì sẽ phải trả lại nhà ở công vụ. Đối với khu nhà ở công vụ Hoàng Cầu, Bộ Xây dựng mới tiếp nhân từ đầu năm nên hiện mới sắp xếp bước đầu, di chuyển một số cán bộ đang còn trong diện tiêu chuẩn sang ở khu nhà công vụ mới. Số còn lại đang được khảo sát, phân loại và sẽ tiến hành sắp xếp, thu hồi theo đúng quy định.
Đối với trường hợp cán bộ hiện đang công tác đúng đối tượng, đủ điều kiện và đang ở nhà công vụ Hoàng Cầu thì sẽ được bố trí nhà ở công vụ mới của Chính phủ tại nhà chung cư CT1-CT2 và nhà chung cư CT7 mà Bộ Xây dựng đang được giao quản lý.
Đối với các trường hợp khác, Bộ Xây dựng đang lên kế hoạch và quy trình xử lý cụ thể, thận trọng theo quy định của các văn bản quy phạm pháp luật về nhà ở công vụ và phù hợp với thực tiễn đang quản lý sử dụng tại khu nhà ở công vụ Hoàng Cầu, trên nguyên tắc khi không còn thuộc đối tượng được thuê nhà công vụ thì dứt khoát phải trả nhà. Đồng thời có cơ chế tạo điều kiện cho cán bộ về hưu có khó khăn về nhà ở có chỗ ở mới như được ưu tiên, tạo điều kiện để các cán bộ này được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định tại Nghị định số 188/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội và được vay vốn ưu đãi để mua nhà.
Trường hợp cán bộ đã về nghỉ hưu, đang ở tại khu nhà ở công vụ Hoàng Cầu, có nhu cầu về nhà ở trên địa bàn thành phố Hà Nội thì khi trả lại nhà ở công vụ sẽ được ưu tiên, tạo điều kiện để các cán bộ này được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định tại Nghị định số 188.
Các trường hợp hiện không ở tại khu nhà ở công vụ Hoàng Cầu, đang sử dụng không đúng mục đích thì sẽ phải trả lại nhà công vụ để bố trí cho các cán bộ khác thuộc đối tượng, có nhu cầu.
Phóng viên: Để khắc phục những hạn chế như vừa qua, công tác quản lý nhà công vụ thời gian tới có gì đổi mới thưa ông?
Ông Vũ Xuân Thiện: Trước đây việc quản lý sử dụng nhà ở công vụ chưa được quan tâm đúng mức. Các quy định pháp luật còn thiếu, chỉ quy định chung chung, đơn vị quản lý nhà ở công vụ chỉ có quyết định giao nhà ở công vụ mà không có hợp đồng thuê nhà, không quy định về việc thuê, giá thuê cụ thể, thời hạn thuê nhà ở công vụ …) do vậy việc thu hồi nhà ở công vụ của các cán bộ lãnh đạo của các Bộ, ngành thành phố trực thuộc Trung ương khi hết tiêu chuẩn nhà ở công vụ gặp khó khăn.
Mặt khác, quy định về giá thuê nhà ở công vụ chưa được thống nhất, nơi thì áp dụng theo quy định của Quyết định số 118/TTg ngày 27/11/1992 của Thủ tướng Chính phủ về xóa bỏ chế độ bao cấp nhà ở, đưa tiền nhà vào lương, nơi thì áp dụng Nghị định số 90/2006/NĐ-CP, trong đó quy định giá thuê nhà ở công vụ bằng 10% tiền lương và phụ cấp (nếu có).
Tuy nhiên, giá thuê nhà ở công vụ này không đủ cho chi phí quản lý vận hành, bảo trì và quản lý cho thuê nhà ở công vụ do vậy nhà nước vẫn phải bù kinh phí để quản lý vận hành và bảo trì nhà ở công vụ. Từ đó dẫn đến tình trạng nhà ở công vụ xuống cấp, người sử dụng nhà ở công vụ phải tự bỏ tiền để chi phí cho việc sửa chữa cải tạo.
Ngoài ra, do điều kiện kinh tế khó khăn và chưa có quy định cụ thể nên bên trong nhà ở công vụ chưa được trang bị nội thất cơ bản, vì vậy người sử dụng phải tự trang bị những nội thất thiết yếu.
Tới đây, công tác quản lý nhà ở công vụ sẽ khắc phục được những tồn tại này do có các văn bản quy phạm pháp luật cụ thể. Theo đó, nhà ở công vụ được bố trí các trang thiết bị nội thất cơ bản cho người sử dụng nhà ở công vụ theo quy định tại Thông tư liên tịch số 04/TTLT-BXD-BTC của Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính ban hành, quy định tiêu chuẩn, định mức trang bị nội thất cơ bản nhà ở công vụ. Do vậy cán bộ được bố trí thuê nhà ở công vụ không phải chi phí cho việc trang bị nội thất và sửa chữa cải tạo cho nhà ở công vụ.
Cùng đó, giữa đơn vị quản lý vận hành nhà ở công vụ với người thuê nhà sẽ ký kết hợp đồng, trong đó quy định cụ thể về trách nhiệm và nghĩa vụ của bên cho thuê nhà và bên thuê nhà, giá thuê, thời hạn thuê và việc thu hồi nhà ở công vụ, có chế tài kèm theo.
Như vậy, chắc chắn sẽ tránh được những tồn tại từ trước, tránh được tình trạng sử dụng không đúng đối tượng hoặc lợi dụng sử dụng không đúng mục đích nhà ở công vụ.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!
