Ảnh minh họa. (Nguồn: Lê Lâm/TTXVN)Những vướng mắc, khó khăn trong đất đai, cơ sở hạ tầng, thuế, thủ tục hành chính… đã được các đại biểu đưa ra trong cuộc họp tham vấn xây dựng Nghị định về chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài vào ngành nông nghiệp, nông thôn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức tại Hà Nội, ngày 13/7.
Theo đại diện Công ty Nestle, đến giờ một số nhà đầu tư nước ngoài vẫn hỏi muốn đầu tư vào nông nghiệp Việt Nam thì đầu tư thế nào? Khó khăn đầu tiên khi đầu tư vào nông nghiệp là đất đai. Lập dự án rồi nhưng muốn có diện tích đất lớn rất khó vì quy định sử dụng đất thuộc sở hữu đất của nông dân. Đền bù, giải tỏa khó khăn, vướng không phải ở Luật Đầu tư mà ở Luật Đất đai. Chính vì thế nhà đầu tư nước ngoài ngần ngại.
Đại diện của Công ty Nestle cho hay, nếu không có đất trong tay, doanh nghiệp có xu hướng thực hiện hình thức ký hợp đồng với nông dân. Tuy nhiên, nhiều nông dân vẫn phá vỡ hợp đồng làm cho nhà đầu tư nước ngoài không yên tâm. Đầu tư một hình thức nào đó sử dụng ít đất, năng suất cao như nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, dường như đến nay chưa có doanh nghiệp FDI nào đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao được hưởng ưu đãi thuế đầu tư công nghệ cao.
“Tôi mong Nghị định này cần làm rõ thế nào là đầu tư nông nghiệp công nghệ cao và đầu tư công nghệ cao được miễn thuế thế nào”, đại diện Công ty Netsle đưa ra.
Đại diện Công ty Syngenta Việt Nam cho biết, Công ty có 100% vốn nước ngoài. Công ty đã đầu tư một Trung tâm nghiên cứu giống lúa lai tại Nam Định, một Trung tâm nghiên cứu thuốc bảo vệ thực vật tại Tiền Giang. Cả hai trung tâm này đều cần phải sử dụng đến đất đai mà cụ thể là đồng ruộng để khảo nghiệm sản phẩm, nhưng Trung tâm không được thuê đất của nông dân bởi trái quy định. Nếu nông dân làm gia công thì sản xuất của Công ty phải phụ thuộc nông dân. Mong muốn của các công ty nghiên cứu có đất để khảo nghiệm, dù chỉ với 5-10 ha.
“Đầu tư nhà máy sản xuất không vấn đề gì, nhưng thuê đất sản xuất giống là một vấn đề. Mong ban soạn thỏa có hướng giải pháp cho công ty nước ngoài thuê đất, có nguồn đất sạch cho công ty sản xuất giống tại Việt Nam,” đại diện Công ty Syngenta nhấn mạnh.
Bà Trần Thị Thanh Tâm, đại diện VCCI cho rằng, Việt Nam đã và đang ký rất nhiều hiệp định thương mại tự do, nhiều cơ hội cho xuất khẩu nông sản Việt Nam nhưng tiêu chuẩn chất lượng là hàng rào kỹ thuật của các nước. Do đó, nên khuyến khích doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sau thu hoạch. Bên cạnh đó, có những khuyến khích để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở hạ tầng nông nghiệp.
Đại diện Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cũng đưa ra một thực trạng, tại sao Nhật Bản không nhập khẩu nông sản Việt Nam? Câu trả lời đơn giản họ quan tâm đến an toàn vệ sinh thực phẩm và họ chưa tự tin lắm đến an toàn nông sản Việt Nam. Cần ưu tiên và quan tâm đến tính an toàn của sản phẩm nông sản Việt Nam, coi đó là cơ chế khuyến khích ưu tiên.
Tại cuộc họp, nhiều đại biểu cho rằng, bên cạnh việc cần thực hiện nghiêm túc các hợp đồng giữa doanh nghiệp và nông dân, cần có hệ thống thu nhận, xử lý thông tin phản hồi của doanh nghiệp. Hay những chính sách cần quan tâm khi dự án bắt đầu khởi động, khi doanh nghiệp hoạt động rồi thì việc hỗ trợ, tháo gỡ không còn quan trọng như lúc đầu./.
