Theo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, năm học 2022-2023, cả nước có khoảng 18,8 triệu học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, đạt tỷ lệ hơn 97% tổng số học sinh/sinh viên.
Việc thực hiện bao phủ 100% học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế là một nhiệm vụ quan trọng, tạo nền tảng vững chắc hoàn thành mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân.
[Bộ Y tế đề xuất BHYT chi trả sàng lọc một số bệnh phổ biến]
Với ý nghĩa đó, những năm qua, chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên đã được triển khai hiệu quả, thể hiện không chỉ ở diện bao phủ tăng mà quyền lợi hưởng bảo hiểm y tế của học sinh/sinh viên cũng ngày càng được đảm bảo.
Ông Đinh Duy Hùng - Phó Trưởng Ban Quản lý Thu-Sổ, thẻ (Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) đã có những trao đổi về vấn đề này.
- Việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, phát triển toàn diện cho thế hệ trẻ thông qua chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Sự quan tâm này đã được cụ thể hóa bằng các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện như thế nào, thưa ông?
Ông Đinh Duy Hùng: Bảo hiểm y tế là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội. Thực hiện chính sách bảo hiểm y tế nói chung và bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên nói riêng có vai trò rất quan trọng đối với an sinh xã hội, nhằm bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, phát triển toàn diện cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ tương lai của đất nước.
Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã rất quan tâm đến nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện chính sách bảo hiểm y tế nói chung cũng như chỉ đạo, tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên.
Ngày 14/11/2008, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật bảo hiểm y tế (có hiệu lực từ ngày 01/7/2009). Trong đó quy định từ ngày 01/01/2010, học sinh/sinh viên chuyển từ đối tượng tham gia tự nguyện sang đối tượng có trách nhiệm tham gia bảo hiểm y tế.
Khi Luật bảo hiểm y tế được sửa đổi, bổ sung năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2015) tiếp tục quy định, học sinh/sinh viên là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc và được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng (hỗ trợ tối thiểu từ 30% đến 100% mức đóng tùy thuộc nhóm đối tượng ưu tiên). Trong lộ trình thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, học sinh/sinh viên tiếp tục được lựa chọn là nhóm đối tượng cần sớm được bao phủ bảo hiểm y tế.
Với mục tiêu đẩy nhanh lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân, trên cơ sở Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 68/2013/QH13 ngày 29/11/2013 của Quốc hội, Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 2/4/2015… về việc tăng cường thực hiện chính sách, pháp luật bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế, ngày 28/6/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1167/QĐ-TTg về điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện bảo hiểm y tế. Trong đó, Thủ tướng Chính phủ đã quán triệt phải đẩy mạnh thực hiện bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên.
Như vậy, từ định hướng chỉ đạo đến các văn bản pháp lý liên quan đến chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên đã thể hiện quyết tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước đối với việc thực hiện pháp luật bảo hiểm y tế nói chung và pháp luật bảo hiểm y tế đối với nhóm học sinh/sinh viên. Sự nhất quán trong chủ trương thực hiện bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên là bước đi quan trọng để hoàn thành mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân ở Việt Nam.
- Bên cạnh việc hỗ trợ 30% mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên từ ngân sách Nhà nước, nhiều tỉnh, thành còn có cơ chế, chính sách hỗ trợ thêm để khuyến khích học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế. Xin ông cho biết tổng số tỉnh, thành có thêm mức hỗ trợ này, góp phần hiệu quả cho công tác chăm sóc sức khỏe, phát triển toàn diện cho thế hệ trẻ?
Ông Đinh Duy Hùng: Trong những năm qua, bên cạnh việc hỗ trợ 30% mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên từ ngân sách Nhà nước, có nhiều tỉnh, thành phố đã quan tâm, cân đối từ nguồn ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ thêm mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên trên địa bàn.
Năm 2022, có 27 tỉnh, thành phố đã hỗ trợ thêm mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên. Trong đó, một số tỉnh, thành phố có mức hỗ trợ lớn như sau: Hà Giang (hỗ trợ 70% mức đóng); Hưng Yên, Bà Rịa-Vũng Tàu (hỗ trợ 30% mức đóng); Quảng Ngãi (hỗ trợ từ 20-30% mức đóng); Bắc Kạn, Cà Mau, Hậu Giang, Ninh Bình, Sơn La, Vĩnh Phúc (hỗ trợ 20% mức đóng)…
Ngoài ra, một số tỉnh, thành phố hỗ trợ riêng mức đóng bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên đối với các trường hợp đặc biệt, như: Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ 100%, Đồng Nai hỗ trợ 70% mức đóng bảo hiểm y tế đối với học sinh/sinh viên là người khuyết tật; An Giang, Lâm Đồng hỗ trợ 70% đối với học sinh là người dân tộc thiểu số; Bình Phước hỗ trợ 70% đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn…
- Những năm qua, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức, thực hiện hiệu quả chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên và đạt được những kết quả vượt bậc. Ông đánh giá thế nào về những kết quả vượt bậc này?
Ông Đinh Duy Hùng: Học sinh/sinh viên chiếm khoảng trên 1/5 dân số cả nước, đóng vai trò là chủ nhân tương lai của đất nước. Việc tăng tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế ở nhóm học sinh/sinh viên không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân mà còn góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới và xây dựng đất nước.
Trong những năm qua, cụ thể hóa các chủ trương của đảng, chính sách pháp luật, cả hệ bảo hiểm y tế thống chính trị đã tích cực vào cuộc, trong đó đặc biệt là sự chủ động phối hợp chặt chẽ của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam và ngành Giáo dục-Đào tạo trong công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên. Nhờ đó, tỷ lệ học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế tăng dần qua các năm; đến nay, kết quả đã tiệm cận mục tiêu bao phủ 100% học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế.
Nếu như năm học 2012-2013, tỷ lệ học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế đạt 80% trên tổng số học sinh/sinh viên thì đến năm học 2022-2023, tỷ lệ này đạt trên 97% với khoảng 18,8 triệu học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, tăng hơn 17% sau 10 năm thực hiện. Đáng chú ý, năm học vừa qua, nhiều địa phương đã đạt bao phủ 100% học sinh/sinh viên có thẻ bảo hiểm y tế, như các tỉnh: Hà Nam, Hải Dương, Hưng Yên, Ninh Bình…
Có thể nói, số học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế không ngừng tăng qua các năm đã cho thấy, nhận thức của học sinh/sinh viên và phụ huynh về quyền lợi, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia bảo hiểm y tế… đã có sự chuyển biến rõ rệt, chuyển từ tâm thế bị động sang chủ động, tích cực tham gia.
Bên cạnh đó, quyền lợi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên ngày càng được mở rộng, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao với các thủ tục thuận tiện, thông thoáng, được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn….
Nhìn vào kết quả thực hiện công tác khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho học sinh/sinh viên thời gian qua cho thấy, quỹ bảo hiểm y tế đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là học sinh/sinh viên mắc các bệnh nan y, mạn tính như: suy thận, ung thư, tim mạch… với chi phí điều trị từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng.
- Bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên mang lại rất nhiều lợi ích, quyền lợi thiết thực cho người tham gia. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số học sinh/sinh viên chưa tham gia bảo hiểm y tế. Trước thực trạng này, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã, đang và sẽ tập trung thực hiện các giải pháp gì để sớm đạt độ bao phủ bảo hiểm y tế 100% học sinh/sinh viên?
Ông Đinh Duy Hùng: Đến nay, tỷ lệ học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế ở Việt Nam đã tiệm cận mục tiêu bao phủ 100%. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận nhỏ học sinh/sinh viên chưa nhận thức được đầy đủ về quyền lợi, tính nhân văn của chính sách bảo hiểm y tế nên chưa tham gia bảo hiểm y tế (chủ yếu là nhóm sinh viên từ năm thứ 2 trở lên của các trường đại học, cao đẳng và dạy nghề).
Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu 100% học sinh/sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, góp phần thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã, đang và sẽ triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm…
Để đảm bảo nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam hiện đang phối hợp chặt chẽ cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022- 2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Theo đó, hai bên đang thúc đẩy tích cực việc kết nối và đồng bộ dữ liệu về học sinh/sinh viên trên cả nước, tạo thuận lợi cho việc triển khai thu bảo hiểm y tế học sinh/sinh viên. Từ nguồn cơ sở dữ liệu được chia sẻ, chuẩn hóa, các đơn vị sẽ có cơ sở để rà soát, xác định được số học sinh/sinh viên chưa tham gia bảo hiểm y tế, từ đó triển khai các giải pháp đồng bộ trong đôn đốc, tuyên truyền, vận động. Đây cũng là giải pháp góp phần hiện đại hóa công tác quản lý, thúc đẩy xây dựng, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!